Akademia Diplomatike e Vjenës dëshiron ta ndihmojë Kosovën

Jiri Grusa: Akademia Diplomatike e Vjenës dëshiron ta ndihmojë KosovënAkademia
Diplomatike e Vjenës, e cila ka një traditë të gjatë dhe të begatshme,
meqë përfshin në vete edhe përvojat e akademive simotra të Parisit,
SHBA-ve dhe të vendeve të tjera perëndimore, dëshiron që ta ndihmojë
Kosovën për krijimin e një gjenerate të re diplomatësh.Kryetari
i PEN-it ndërkombëtar dhe drejtori i Akademisë Diplomatike të Vjenës,
Jiri Grusa ka qëndruar për një vizitë në Kosovë, me ftesë dhe organizim
të Universitetit për Biznes dhe Teknologji (UBT).Një ligjëratë
dhe debat në UBT, një debat në RTV21, takimi me presidentin e Kosovës,
dr.Fatmir Sejdiu dhe me zyrtarë të tjerë të lartë kosovarë, takimi me
drejtuesit e Pen Qendrës së Kosovës ka qenë agjenda e vizitës së
z.Grusa, i cili, gjithsesi, u njoh më shumë me Kosovën, por dhe dha
shumë mesazhe dhe u njoh me zhvillimet në Kosovë.
Një disident i
përjetshëm, Jiri Grusa ka lindur më 1938 në Pardubice, në Çeki.
Përkufizimi më i plotë për të është: poet, prozator, përkthyes,
diplomat dhe politikan. Karrierën letrare e ka filluar në vitet e
60-ta, me romanin “Knapsack”.
Në vitin 1978 ai është arrestuar nga
regjimi komunist i vendit të tij, pasi kishte shpërndarë 90 kopje të
romanit “The Questionnaire”. Në vitin 1982 ai u largua nga vendi i tij dhe u vendos në Bon të Gjermanisë.
Nëntë vjet më vonë, në vitin 1991, ai u kthye sërish në Bon, por tash jo si i ikur, por si ambasador i Çekisë në Gjermani.
Ndër
romanet më të njohura të tij janë “Queen’s Gambit”, “Dr.Kokes” dhe
“Babyllon”, derisa në poezi dallohen përmbledhjet “Prayer for Janinka”
dhe “Rhein Watch”.
Aktualisht, dr.Grusa është drejtor i Akademisë
Diplomatike të Vjenës, në bashkëpunim me të cilën UBT organizon
studimet për diplomaci, si dhe kryetar i PEN-it ndërkombëtar, një
asociacion që ka qendrat e veta në 101 vende të botës, dhe i cili
promovon miqësinë dhe bashkëpunimin intelektual mes shkrimtarëve të të
gjitha vendeve, lufton për lirinë e shprehjes dhe përfaqëson letërsinë
botërore.Letërsia e angazhuar, në kontekst më shkrimin e Zhan
Pol Sartrit “Letërsia e angazhuar”, ka qenë temë e ligjëratës dhe
debatit të organizuar në UBT. Pjesëmarrës në debat theksuan se kjo
letërsi ka qenë e pranishme sidomos në periudhën e komunizmit, në vende
të ndryshme të botës dhe nënkupton letërsinë e detyruar dhe të
porositur.
“Unë e kisha lexuar Prustin më parë sesa Zolën. Zola
mbetet në aspektin letrar një personalitet me ndikim, por Prustin mund
ta lexoj sikur të ishte shkruar dje, dhe ky është dallimi ndërmjet
literaturës së angazhuar dhe literaturës së vërtetë. Edhe sot ka
letërsi të angazhuar, por dallon nga koha e mëparshme”, tha Jiri Drusa.Letërsia
e angazhuar dhe krijimtaria e presidentit të ndjerë të Kosovës,
dr.Ibrahim Rugova ka qenë temë e takimit të z.Grusa me anëtarët e PEN
Qendrës së Kosovës. Sipas Grusës, angazhimi i shkrimtarëve ka ndërruar
gjatë kohëve të ndryshme dhe tash është në trend shitja e vetvetes dhe
prezantimi sa më i madh i vetvetes në media.
Ndërsa, duke krahasuar
ish-presidentin Rugova me ish-presidentin Vacllav Havel, Grusa ka
thënë se Rugova është një shembull që përfaqëson më të mirën që mund
t’i ndodhë një shkrimtari, i cili angazhohet, por edhe shkruan një
literaturë jashtë angazhimit të vet.Grusa gjatë qëndrimit
dyditor në Kosovë ka theksuar se kjo vizitë do t’i shërbejë ta njohë më
mirë letërsinë në Kosovë, e cila për të është ende një letërsi e re.
“I
njoh kolegët e Kosovës nga puna ime në Londër dhe në Vjenë, janë shumë
miq të mirë të mi dhe puna që bëjnë ata është një punë shumë e mirë.
Nuk është e lehtë tani të them se çfarë më pëlqen nga Kosova, cilët
autorë apo shkrimtarë. Jam takuar me Ibrahim Rugovën pesë vjet më parë
dhe ai është i vetmi për të cilin di më shumë”, deklaroi Grusa.
I
cytur nga qëndrimet e kolegëve kosovarë që nuk ndihmohen me asgjë nga
qeveria e vendit, Grusa ka shpjeguar se vetë pozicionimi i shkrimtarëve
i detyron ata të kenë një distancë nga qeveria. “Çdo PEN i mirë
gjithmonë ka probleme me qeverinë dhe kjo është një punë normale, sepse
ne nuk jemi të varur nga qeveria. Puna jonë nuk është qeveritare dhe
prandaj na duhet të mbajmë një distancë nga punët e qeverisë.
Komplikimet që ka PEN-i janë probleme të tyre, nëse qeveria dëshiron
t’i ndihmojë ata, atëherë ky do të jetë një rast i mirë për vetë
anëtarët e PEN-it, por ky nuk është ndonjë obligim i qeverisë”, tha
Jiri Grusa.Aktualiteti politik, ndërkaq, ka dominuar takimin e z.Grusa me presidentin e Kosovës, dr.Fatmir Sejdiu.
“Besojmë
që Kosova shpejt do të pavarësohet dhe do të njihet ndërkombëtarisht,
kështu që na duhet shtrirja e një rrjeti diplomatik në vendet e
Bashkimit Evropian, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në OKB dhe në
vendet e tjera, me të cilat kemi raporte të veçanta, siç është edhe
Austria, e cila ka pasur përherë një qasje të mirë ndaj Kosovës”, është
shprehur presidenti Sejdiu në takim. “Për ne është shumë e rëndësishme
që ta integrojmë Kosovën në familjen evropiane dhe ndihma që mund të
japë akademia juaj është shumë e mirëseardhur”, ka shtuar ai.
Nga
ana e tij, Jiri Grusa tha se Akademia Diplomatike e Vjenës, e cila ka
një traditë të gjatë dhe të begatshme, meqë përfshin në vete edhe
përvojat e akademive simotra të Parisit, SHBA-ve dhe të vendeve të
tjera perëndimore, dëshiron që ta ndihmojë Kosovën për krijimin e një
gjenerate të re diplomatësh.
“Kompetenca e akademisë sonë sa i
përket kuadrove që punojnë në institucione diplomatike është e thellë
dhe ne jemi të gatshëm që t’ju ofrojmë mbështetjen tonë”, tha Jiri
Grusa.Jiri Grusa: Do ta ndihmojë Kosovën për krijimin e një gjenerate të re diplomatësh.