Zbulohet nje sistem i ri planetesh

Titulli: Zbulohet nje sistem i ri planetesh Thu Apr 10, 2008 12:33 am

Me mire te themi nje mini sistem planetesh, pasi
sistemi ne fjale perbehet vetem nga nje yll dhe dy planete te ngjashem
me Saturnin dhe Jupiterin. Sistemi planetar ndodhet 5000 vite drite
larg Tokes dhe rrotullohet rreth yllit OGLE-2006-BLG-109L (i cili se
shpejti duhet te marre nje emer me konkret duke qene se eshte bere
mjaft i njohur ne rrethet shkencore). Kerkuesit kane arritur te gjejne
vetem dy planete magjithate nuk perjashtohet mundesia e zbulimit te
planeteve te tjere. Sistemi duket sikur eshte nje forme e zvogeluar e
sistemit tone Diellor, pasi planetet e gjetur kane gjysmen e mases se
Jupiterit dhe Saturnit, po ashtu edhe ylli eshte sa gjysma e Diellit
tone. Ata ndodhen 2 here me afer yllit te tyre megjithate e njejta
distance i ndan nga njeri tjetri si ajo e 2 gjiganteve te sistemit
tone.
Ajo qe eshte me interesante eshte metoda e perdorur per zbulimin e
ketij sistemi. Teknika eshte e bazuar ne te ashtuquajturen mikrolente
gravitacionale, nje fenomen i zbuluar nga Albert Ajnshtajn. Per ta
shpjeguar me pak fjale, sipas teorise se relativitetit nje trup me mase
te madhe eshte ne gjendje te perthyeje hapesiren perreth. Ne rastin e
nje ylli hapesira e perthyer sherben si nje lente e cila thekson
(zmadhon) driten e leshuar prej tij. Neqoftese rreth yllit ne fjale
ndodhen edhe planete keto te fundit duke perthyer hapesiren rreth tyre
sjellin crregullime te lehta ne driten e leshuar nga ylli i tyre. Duke
matur keto crregullime eshte e mundur te llogaritet prezenca e
planeteve rreth nje ylli te larget. Matjet jane mjaft komplekse dhe
jane dashur njembedhjete dite vezhgimesh per te arritur ne nje rezultat
konkret, megjithate kjo metode eshte nje nga metodat me premtuese per
te ardhmen e astronomise dhe astrofizikes. Ajo cka eshte me e
rendesishme eshte se kjo teknike mund te perdoret per zbulimin e
sistemeve me shume planete, madje edhe me planete te vegjel sa Toka.
Per te konfirmuar rezultatet e tyre astronomet e universitetit te
Ohaios, kane kerkuar ndihmen e nje rrjeti observatoresh amatore te
ndodhur ne hemisferen e jugut. Keshtu kane mundur te mbledhin vezhgimet
e 11 teleskopeve te ndryshem para se te benin llogaritjet per te
vertetuar me siguri prezencen e ketyre planeteve.
Rezultati i arritur eshte publikuar ne prestigjiozen Science. Qellimi i
kerkuesve eshte te arrijne te zbulojne ekzistencen e planeteve te
ngjashem me Token dhe te ndodhur ne distancen e duhur per te mundesuar
ekzistencen e ujit ne gjendje te lengshem dhe pse jo edhe shfaqjen e
Jetes.